3 Aralık Dünya Engelliler Günü; Birleşmiş Milletler’in 1992’deki kararıyla ilan edildiği günden bu yana bir kutlama veya bayram günü değil, farkındalık ve çözüm üretme tarihidir. Bu tarih, engelli bireylerin karşılaştığı sorunların gündeme getirileceği ve çözümler için harekete geçileceği bir milattır.

Günümüzde artık engellilik; fiziksel bir fonksiyon kaybı olmaktan çıkmış, yanlış bir ifadeyle "yüreklerdeki engel" hiç olmamıştır. Hem ülkemizde hem de dünyada kabul edilen gerçek şudur: Asıl engel, çevresel ve toplumsal engellerdir.

Bir birey olarak, rampa veya asansör olmadığı için bir binaya giremiyorsanız, kaldırımlar erişilebilir olmadığı için sokakta hareket edemiyorsanız, toplu taşıma size uygun değilse, park yeriniz işgal ediliyorsa veya iş başvurunuzda önyargıyla reddediliyorsanız, işte asıl engel buradadır. Asıl engel; yaşam alanlarının erişilebilir olarak düzenlenmemesi ve insanların “Sen bunu yapamazsın” önyargısıyla ortaya çıkan ayrımcılıktır.

İstediğimiz düzenlemeler birer ayrıcalık veya lütuf değil, temel bir haktır. Bunlar, her bireyle birlikte eşit ve adil bir ortamda yaşayabilmemiz için ulusal ve uluslararası yasalarla güvence altına alınmış zorunlu düzenlemelerdir.

Sıkça duyduğumuz, "Herkes bir engelli adayıdır" söylemi, iyi niyetli olsa da, eleştirel bir yaklaşımla incelenmelidir. Bu ifade; "Şükürler olsun ki böyle değiliz, o yüzden yardım edelim" gibi, engelli bireyleri ibret alınması gereken kişiler olarak gören, bencilce bir anlayışın ürünüdür.

Yapılacak her düzenleme, olası bir "adaylığa" karşı değil; bireysel farklılıklar gözetilerek, toplumdaki her bireyin hayatın her alanına eşit ve özgür bir şekilde erişimini sağlamak bakış açısıyla yapılmalıdır. Bu vizyon, en doğru ve kapsayıcı sonuçları verecektir.

Ülkemizde bu alanda önemli adımlar atılıyor olsa da, henüz istenilen seviyeye ulaşılmadığı bir gerçektir. Ancak bu, umutsuz olmamız için bir neden değildir. Bizler; kararlılıkla durarak, ne istediğimizi bilerek, kimsenin önyargısına kulak asmayarak ve tüm zorluklara rağmen hayatın içinde daha çok yer alarak, bu çevresel ve toplumsal engelleri ortadan kaldırabiliriz.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü, kendi gücümüzün farkında olduğumuz ve eşit, erişilebilir bir geleceğe umutla bakabildiğimiz bir gün olsun.